Het belang van een actuele overlijdensrisicoverzekering voor een betaalbare hypotheek

Het doel van een overlijdensrisicoverzekering

Een overlijdensrisicoverzekering (ORV) dekt het financiële risico van overlijden. Als de verzekerde vóór de einddatum van de polis komt te overlijden, keert de verzekeraar het afgesproken bedrag uit aan de begunstigde. Vaak sluit u een ORV af in combinatie met uw hypotheek, zodat de uitkering gebruikt kan worden om (een deel van) de hypotheek af te lossen. Hiermee kan de achterblijvende partner doorgaans in de woning blijven wonen en worden financiële problemen na een overlijden voorkomen.

Let op dat een ORV niet in alle situaties nodig is. Bijvoorbeeld: als u alleen bent of uw partner voldoende eigen inkomen, pensioen of spaargeld heeft om de woonlasten zelf(standig) te dragen, dan is een ORV mogelijk niet noodzakelijk. In de meeste huishoudens met een gezamenlijke hypotheek is een ORV echter een belangrijk vangnet. Het afsluiten ervan was jarenlang zelfs verplicht bij veel hypotheken, juist om te voorkomen dat een achterblijvende partner de woning zou moeten verkopen bij het wegvallen van een inkomen. Tegenwoordig is zo’n verzekering bij nieuwe hypotheken vaak niet meer verplicht, maar het blijft verstandig om er één te hebben als uw partner of gezin afhankelijk is van (een deel van) uw inkomen.

Is uw overlijdensrisicoverzekering nog passend?

Na verloop van jaren kan de dekking van uw ORV uit de pas gaan lopen met de daadwerkelijke behoefte. Het is verstandig om regelmatig te beoordelen of uw huidige ORV nog aansluit bij uw situatie. Hieronder noemen we een paar situaties waarin het zinvol is uw ORV tegen het licht te houden:

• Gedeeltelijke aflossing van uw hypotheek: Heeft u extra afgelost op uw hypotheek? Dan kan het zijn dat uw verzekerd bedrag nu hoger is dan eigenlijk nodig. Misschien kan de dekking van uw ORV omlaag worden bijgesteld. Een lager verzekerd bedrag kan mogelijk een lagere premie betekenen.
• Verhoging van uw hypotheek: Heeft u onlangs uw hypotheek verhoogd, bijvoorbeeld voor een verbouwing of door gebruik te maken van overwaarde? In dat geval is het verstandig om na te gaan of het verzekerde bedrag van uw ORV mee verhoogd moet worden, zodat de uitkering nog steeds toereikend is.
• Gewijzigd inkomen of pensioen: Is uw inkomenssituatie veranderd doordat u of uw partner minder bent gaan werken, met (deeltijd)pensioen bent gegaan of om een andere reden minder (of meer) inkomen heeft? Dan kan het wegvallen van één van beide inkomens nu een andere impact hebben dan voorheen. Misschien zou uw partner de hypotheeklasten inmiddels ook met één inkomen kunnen dragen, of juist niet. Laat uw ORV in elk geval aansluiten bij de actuele financiële situatie.
• Verandering in gezinssituatie: Als uw persoonlijke situatie wijzigt, bijvoorbeeld door een scheiding, het krijgen van een nieuwe partner, of omdat kinderen het huis uit gaan, dan heeft dat invloed op de benodigde bescherming. Wellicht wilt u de begunstigde(n) van de polis aanpassen of de hoogte van de dekking wijzigen. Denk bij een echtscheiding of nieuwe relatie ook aan de mogelijkheid om een medeverzekerde persoon te verwijderen of toe te voegen op de polis, indien van toepassing.

Hypotheekvorm en betaalbaarheid bij overlijden

Bij overlijden van één van de partners heeft het type hypotheek een grote invloed op de betaalbaarheid van de woonlasten voor de achterblijvende partner. Grofweg kunnen we hypotheken indelen in twee groepen: hypotheken waarbij wordt afgelost (zoals annuïtair of lineair) en hypotheken waarbij niet wordt afgelost (aflossingsvrij).

Hypotheken met aflossing

Bij hypotheken met aflossing, zoals een annuïteiten- of lineaire hypotheek, wordt de schuld gedurende de looptijd geleidelijk kleiner. In het begin lost u misschien nog weinig af, maar na verloop van tijd gaat u steeds meer aflossen. Vaak is na 30 jaar de volledige hypotheek afgelost. Op dat moment loopt ook de ORV meestal af. Omdat er dan geen hypotheekschuld meer is, is het risico dat de achterblijvende partner geconfronteerd wordt met hoge lasten die hij of zij niet kan dragen een stuk kleiner. Kortom: bij aflossende hypotheken is het risico vaak tijdelijk en verdwijnt het zodra de lening volledig is afgelost.

In dit soort situaties wordt vaak gekozen voor een overlijdensrisicoverzekering met een annuïtair of lineair dalende dekking. Bij een annuïtair dalende ORV neemt de verzekerde uitkering in de loop der tijd steeds sneller af, in lijn met de aflossing van de schuld bij een annuïteitenhypotheek. Bij een lineair dalende ORV daalt het verzekerde bedrag elk jaar gelijkmatig, passend bij een lineaire hypotheek. Hierdoor sluit de dekking van de ORV goed aan op de nog uitstaande hypotheekschuld, zodat er bij overlijden meestal precies genoeg is om het resterende deel van de schuld af te lossen.

Hypotheek zonder aflossing

Bij een aflossingsvrije hypotheek betaalt u alleen rente en blijft de schuld gedurende de hele looptijd gelijk. Ook hier loopt de overlijdensrisicoverzekering meestal na 30 jaar af. Maar anders dan bij een aflossende hypotheek, is de schuld dan (mogelijk) nog volledig aanwezig. De dekking vervalt aan het einde van de looptijd, terwijl de schuld blijft bestaan. Dit betekent dat de achterblijvende partner in geval van overlijden mogelijk nog steeds wordt geconfronteerd met een aanzienlijke schuld en bijbehorende lasten. Omdat de dekking vervalt, vindt er in dat geval geen aflossing plaats bij overlijden, wat een groter risico vormt voor de nabestaanden.
Daarom kan het verstandig zijn om nu alvast te kijken of een aflossingsvrije hypotheek in de toekomst mogelijk een risico kan vormen in geval van overlijden en de dekking vervallen is.

Hoe staat u ervoor?

Het is goed om stil te staan bij de vraag of uw partner de hypotheeklasten nog zou kunnen dragen als de dekking van de overlijdensrisicoverzekering wegvalt. Bij aflossende hypotheken neemt het risico af naarmate de schuld kleiner wordt, maar bij een aflossingsvrije hypotheek blijft dat risico bestaan doordat de lening niet wordt afgelost. Daarom is het belangrijk om regelmatig te controleren of uw ORV nog passend is bij uw hypotheekvorm en of uw nabestaanden ook na afloop van de verzekering voldoende beschermd zijn.

Daarnaast is het relevant om te kijken of er een nabestaandenpensioen is en hoeveel dat bedraagt. Dit pensioen kan de financiële positie van de achterblijvende partner aanzienlijk versterken, waardoor de noodzaak voor een hoge overlijdensrisicodekking mogelijk afneemt.

Verder kan het zinvol zijn om niet alleen de dekking van uw overlijdensrisicoverzekering te beoordelen, maar ook uw hypotheek zelf eens tegen het licht te houden. Bijvoorbeeld: past de huidige hypotheekvorm nog wel bij uw situatie, of zou een (gedeeltelijke) omzetting naar een aflossende vorm op termijn een veiliger keuze zijn? Dit is vooral relevant omdat een ORV doorgaans maar tot een bepaalde leeftijd afgesloten kan worden. Hoe ouder u wordt, hoe lastiger en kostbaarder het wordt om nog een nieuwe ORV af te sluiten. Een gesprek met een adviseur kan u helpen om zowel uw hypotheek als uw overlijdensrisicoverzekering in samenhang te bekijken.

Laat uw situatie vrijblijvend controleren

Twijfelt u of uw partner de hypotheeklasten nog kan dragen bij overlijden? Een adviseur van Advitas kan vrijblijvend uw situatie beoordelen en de betaalbaarheid van uw hypotheek inzichtelijk maken. Zo weet u zeker dat u en uw partner niet voor onverwachte financiële verrassingen komen te staan. Plan vrijblijvend een adviesgesprek in met een van onze adviseurs.